Orka Morgan werd in juni 2010 ernstig verzwakt aangetroffen in de Waddenzee. Nadat pogingen om haar naar zee te geleiden mislukten, is zij naar het Dolfinarium in Harderwijk gebracht om te herstellen. Eind november 2011 is orka Morgan overgebracht naar het Loro Parque op Tenerife, omdat het bassin in het Dolfinarium te klein was. Het is niet de eerste keer dat de Afdeling bestuursrechtspraak zich in een juridische procedure uitspreekt over orka Morgan. In april 2014 oordeelde zij ook al dat de staatssecretaris toestemming mocht geven om orka Morgan over te brengen naar Tenerife.
Juridische strijd
In de negen jaar sinds het moment dat orka Morgan stervende op de Nederlands kust aangetroffen werd, hebben vijf gerechtelijke uitspraken bepaald, dat een terugkeer naar de zee waarschijnlijk de dood van het dier zou betekenen en tevens het probleem van doofheid zou verergeren. Toch zijn er nog steeds organisaties die Loro Parque (de dierentuin waar Morgan is opgenomen) beschuldigen en eisen dat het dier in vrijheid wordt gesteld.
Stichting Free Morgan Foundation
De staatssecretaris van Economische Zaken hoefde in 2016 zijn eerdere toestemming voor het overbrengen van orka Morgan naar Tenerife, niet terug te draaien. Dit blijkt uit een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (10 juli 2019). Hij gaf het Dolfinarium in Harderwijk in november 2011 toestemming om de orka naar Loro Parque op Tenerife over te brengen door een zogenoemd EG-certificaat af te geven. Stichting Free Morgan Foundation vroeg de staatssecretaris om deze toestemming als ‘nietig’ (ongeldig) te beschouwen, omdat orka Morgan op Tenerife drachtig is geraakt en is bevallen van een kalf.
Onderzoek en onderwijs, of fokdoeleinden?
Volgens de stichting is niet aan de voorwaarden voor de toestemming voldaan. Waar de staatssecretaris ervan uit ging dat orka Morgan op Tenerife gebruikt zou worden voor onderzoek en onderwijs, zou Loro Parque van begin af aan de intentie hebben gehad om met orka Morgan te fokken. Dat orka Morgan drachtig werd en later beviel van een kalf, is daarvan volgens de stichting het bewijs. Daarom had de staatssecretaris achteraf bezien geen toestemming voor het overbrengen naar Tenerife mogen geven, zegt de stichting. De Afdeling bestuursrechtspraak geeft de stichting daarin geen gelijk. De toestemming voor onderzoek en onderwijs staat er niet aan in de weg dat orka Morgan later drachtig raakt, aldus de Afdeling bestuursrechtspraak. De Europese verordening waarop de overbrenging van orka Morgan is gebaseerd, verbiedt wél dat een dier verkocht of gekocht wordt als het bestemd is voor fokdoeleinden en daarvoor geen toestemming is gegeven. Maar de verordening zegt níet dat helemaal niet met het dier mag worden gefokt na de overbrenging, als om andere redenen toestemming is gegeven voor de overbrenging.
Commerciële activiteiten
Ook het argument van de stichting dat orka Morgan in strijd met de toestemming gebruikt zou worden voor commerciële doeleinden, slaagt niet. Dat Loro Parque commerciële activiteiten met orka Morgan uitvoert in de vorm van dagelijkse shows, staat er niet aan in de weg dat het park ook aan onderzoek doet en onderwijs geeft. Ook om die reden hoefde de staatssecretaris de toestemming dus niet terug te draaien.
Bron: Uitspraak 201804732/1/A3 Uitspraak 201804732/1/A3
Welzijn Orca
Het welzijn van Morgan en van andere dieren lijdt geen twijfel, zoals betuigd wordt door een recente certificering die aan Loro Parque is toegekend door American Humane, een organisatie die het welzijn van dieren wereldwijd zeker stelt. Dit feit, samen met een resultaat van 100% in de door Global Spirit uitgevoerde audit, wat de hoogste score is voor welzijnstandaarden zoals bepaald in de Richtlijnen van de British Association of Travel Agents (ABTA), illustreert het goede werk dat door Loro Parque wordt verricht.