Woningen zijn niet geschikt om op een professionele manier hennep te telen. Door aanpassingen aan de woning en onkundig aangelegde en gebruikte installaties zijn de veiligheidsrisico’s voor omwonenden van een hennepkwekerij groot. Omwonenden kunnen geconfronteerd worden met brand door oververhitting en kortsluiting, instortingsgevaar door onkundige aanpassingen aan de woning en aantasting van de gezondheid door water-lekkage en vergiftiging door gassen en pesticiden. De Onderzoeksraad constateert dat een hennepkwekerij in een woning de veiligheid van omwonenden aantast en vindt dit onaanvaardbaar. Om de veiligheid van omwonenden van hennepkwekerijen te verbeteren moeten publieke en private partijen samenwerken en maatregelen nemen om onveilige woonsituaties als gevolg van hennepteelt te voorkomen. Het illegale karakter van hennepteelt mag voor partijen geen reden zijn om het probleem niet aan te pakken. Dat schrijft de Onderzoeksraad voor Veiligheid in het rapport “Omgevingsveiligheid hennepkwekerijen” dat vandaag is gepubliceerd.
Veiligheidsrisico´s hennepteelt in woonwijken
In Nederland is hennepteelt niet toegestaan. Toch zijn er naar schatting 10.000 tot 30.000 hennepkwekerijen. Een groot deel van deze hennepkwekerijen bevindt zich in woningen en veroorzaakt veiligheidsrisico’s voor omwonenden. Jaarlijks wordt bij 4.500 van de 6.000 ontmantelde hennepkwekerijen een gevaarlijke situatie aangetroffen door overbelasting van de elektriciteit. Per jaar wordt er € 200 miljoen aan energie illegaal afgetapt en zijn er ten minste 65 woningbranden als gevolg van hennepteelt. De Onderzoeksraad vindt dit zorgwekkend. Voor de Raad was dit aanleiding om onderzoek te doen naar de veiligheids-risico’s voor omwonenden van hennepkwekerijen.
Toezicht op veiligheid woning
Aangezien hennepteelt illegaal is, is er geen toezicht op de veiligheid. Voor politie en justitie ligt de prioriteit in de hennepteelt bij het opsporen en ontmantelen van hennepkwekerijen. Dit lost echter het probleem van de veiligheidsrisico´s niet op. Na ontmanteling van een hennep-kwekerij vindt er geen veiligheidscontrole plaats en kunnen risicovolle situaties in de woning blijven bestaan die gevaarlijk zijn voor omwonenden en latere bewoners. Ook worden niet alle hennepkwekerijen ontmanteld.
Maatschappelijke verantwoordelijkheid
Vanwege het illegale karakter verwachten publieke en private partijen dat de aanpak van hennepkwekerijen primair een taak is van politie en justitie, maar die lossen het veiligheidsprobleem niet op. De Raad is van oordeel dat veel meer organisaties een maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben bij de bestrijding van illegale hennepteelt zoals netbeheerders, brandweer, energieleveranciers, woningcorporaties, gemeentelijke toezichthouders en ook omwonenden zelf. De Raad verwacht dat partijen hun verantwoordelijkheid (h)erkennen en actie ondernemen om onveilige situaties te verminderen.
Aanbevelingen
Om de onveiligheid van omwonenden (en latere bewoners) van hennepkwekerijen structureel op te lossen moet niet het illegale karakter van de hennepteelt centraal staan, maar de onveilige situaties die deze teelt veroorzaakt. De Onderzoeksraad beveelt daarom Netbeheer Nederland aan om op korte termijn onveiligheid door illegale manipulatie van het elektriciteitsnet op woningniveau verder meetbaar te maken, onveilige aansluitingen proactief op te sporen en op te treden tegen bewoners die hennepgerelateerde onveiligheid op het elektriciteitsnet veroorzaken. Daarnaast is een integrale aanpak op lokaal niveau noodzakelijk om de veiligheid in de woonomgeving te verbeteren. De Onderzoeksraad beveelt burgemeesters aan om partijen op lokaal niveau samen te brengen en gezamenlijk maatregelen te nemen om onveiligheid door hennepteelt tegen te gaan.